Tweede congres voor leraren informatica en STEM
Thema: computationeel denken en STEM
Bekijk hier het volledige programma-overzicht
Keuzeworkshops/-lezingen
- Programmeren met de micro:bit: voor beginners en gevorderden (loopt door tijdens sessie 2) [STEM, 1ste-2de graad]
Deze opleiding is zowel op maat van diegene die hun eerste stappen in de micro:bit-wereld zetten, als voor diegene die er al wat ervaring mee hebben.
Tijdens deze opleiding gaan we in hoekenwerk aan de slag, zodat je kan leren werken met de microbit of dat je je volledig kunt toeleggen op enkele uitbreidingsmogelijkheden.
Of je nu pinkers wilt installeren op je fiets, je eigen stappenteller wilt maken of een zelfrijdende auto wilt programmeren, de micro:bit kan het allemaal!
Dit maakt deze minicomputer het ideale hulpmiddel tijdens je STEM (of andere) projecten!
Daar komt nog eens bij dat de grafische programmeeromgeving zowel geschikt is voor leraren (en leerlingen) die nog hun eerste stapjes moeten zetten in de magische wereld van het programmeren, maar ook voor diegene die hier al verder in staan.
In de uitbreidingshoeken gaan het o.a. hebben over:- hoe je de micro:bit kunt gebruiken om data te loggen rechtstreeks naar de pc, voor korte metingen (+-1u)
- hoe je met de micro:bit een multifunctionele (en betaalbare!!) robotwagen kan programmeren, om tal van missies uit te voeren
- hoe je de micro:bit als afstandsbediening kunt gebruiken
- hoe je servomotoren kan aansturen
- ...
Tim Louagie (Brightlab (RVO Society), Educatief medewerker) - Arduino van onder het fijnstof (loopt door tijdens sessie 2) [STEM, 2de graad]
Fijnstof is een erg actueel thema in de media maar blijft voor velen toch een vaag thema dat 'in de lucht' hangt en veel vragen oproept. Dit project biedt in de E-classroom in verschillende modules een antwoord op al deze vragen.
In de eerste module van dit STEM-project ontdekken de leerlingen waarom fijnstof de gezondheid kan schaden. Helaas hebben we geen menselijk zintuig dat een teveel aan fijnstof in de lucht kan detecteren.
Daarom kruipen de leerlingen in een volgende stap in de schoenen van een ingenieur en zoeken een antwoord op de vraag 'Hoe ontwerp je een goedkope fijnstofdetector?'.
Tijdens de workshop maken we onze eigen fijnstofdetector en doorlopen we een aantal delen van het pakket. Zo leren we dat er bij de fijnstofmeting ook enkele uitdagingen komen kijken, bv. kalibratie, automatisering, meetbereik, nauwkeurigheid en interpretatie van metingen.
Delphine Depuydt (RVO Society, Technologisch - Educatief medewerker) - Workshop Growth mindset in iSTEM-lessen [STEM, 1ste-2de-3de graad]
Leerlingen met een ‘growth mindset’ geloven dat zij hun talenten en vermogens kunnen ontwikkelen door inzet, opleiding en volharding.
Dit in tegenstelling tot leerlingen met een fixed mindset, die geloven dat hun talenten en vermogens vastliggende eigenschappen zijn.
In deze workshop maak je kennis met de basisprincipes van de 'growth mindset', zal je ook je eigen mindset ontdekken en een tool meekrijgen om die van je leerlingen te evalueren.
Verder zullen er tips en tricks aan bod komen om de growth mindset in de klas te stimuleren, met de focus op geïntegreerde STEM lessen.
Via een groepsgesprek worden ideeën uitgewisseld over leeractiviteiten rond growth mindset binnen je eigen lesopdracht.
Wouter Van Passel (KU Leuven, Project medewerker / onderzoeker) - Waarom je leerlingen een storytelling video laten maken? [1ste graad]
In deze workshop ontdek je hoe het maken van een storytelling video kan bijdragen tot het bereiken van digitale basisgeletterdheid bij de leerlingen van de eerste graad.
Concreet wordt het voor jou klaar en duidelijk hoe het creëren van een storytelling video ertoe bijdraagt dat je leerlingen leren:- digitale inhouden te creëren;
- digitaal te communiceren;
- de bouwstenen van digitale systemen te herkennen;
- wat ze zelf hebben bedacht ook zelf te maken door het toepassen van de principes van computationeel denken en debuggen;
- om te gaan met auteursrecht en portretrecht;
- te reflecteren over hun eigen digitale identiteit.
Kathleen Hallaert (POV, Begeleider) - Grafieken tekenen in Python. Computationeel denken in de wiskunde- of wetenschapsles [2de-3de graad]
Aan de hand van interactieve Python notebooks stel je gegevens voor in een spreidingsdiagram of teken je bv. een rechte. Je integreert computationeel denken en programmeren in je lessen door toepassingsgericht te werken aan de vakeigen lesdoelen. Je hebt toegang tot deze (gratis) online Python notebooks via een webbrowser, er hoeft geen extra software geïnstalleerd te worden. Na deze workshop ben je in staat om zelfstandig met andere notebooks aan de slag te gaan en je bv. te verdiepen in het visualiseren van trendlijnen, of het visualiseren van data binnen een STEM-project.
Natacha Gesquière (UGent, STEM-coach) - Digitale Conceptmapping rond iSTEM-uitdagingen [STEM, 1ste-2de-3de graad]
Conceptmapping is een waardevolle methode om te gebruiken binnen multidisciplinaire leerkrachtenteams om samen een iSTEM-project te ontwikkelen en daarnaast ook voor leerlingen binnen een geïntegreerd STEM-project om de vakoverschrijdende linken expliciet te maken en zo de integratie die vereist is vanuit de eindtermen in de verf te zetten. In deze workshop bekijken we het nut en het gebruik van conceptmapping en gaan we samen aan de slag om via digitale tools conceptmapping voor een specifieke STEM-uitdaging onder de knie te krijgen. We werken concreet met één of meerdere tools en geven nog meerdere alternatieven mee om zelf uit te testen. Neem als deelnemer dus zeker je laptop en oplader mee.
Stijn Ceuppens (KU Leuven, Projectmedewerker), Wouter Van Passel (KU Leuven, Projectmedewerker/onderzoeker) - Initiatie grafisch programmeren: programmeer een glimlach [STEM, 1ste-2de graad]
In deze workshop zet je je eerste stappen in het grafisch of blokgebaseerd programmeren in de online simulator van Dwengo vzw. Bovendien ervaar je hoe motiverend physical computing is door zelf een sociale robot te ontwerpen en te programmeren.
Sabine Vandergheynst (HOGent, Lector), Bjarne Van de Velde (Imec, ontwikkelaar leerpaden), Zimcke Van de Staey (Dwengo vzw, vrijwilliger) - eTeacher - een kant-en-klaar lespakket & platform voor computationeel denken [2de-3de graad]
eTeacher bestaat uit een cursus en platform waarop leerlingen uit de 2e graad secundair onderwijs kunnen leren programmeren in Python; en meer dan dat. eTeacher is een compleet lespakket computationeel denken, dat voldoet aan de nieuwe eindtermen. De cursus is volledig online terug te vinden: als pdf of via het eTeacher-plaform. Via dat platform kan je altijd en overal aan de slag met de cursus.
De cursus is opgebouwd uit voorbeelden, oefeningen, toepassingen uit de leefwereld van de leerlingen, hints, wist-je-datjes en zoveel meer. Een van de grootste troeven van eTeacher is de automatisch genereerde feedback voor oefeningen. De leerling kan een geschreven programma uitvoeren, debuggen, en testen. Die tests gaan niet enkel de correctheid van het programma na, maar ook de programmeerstijl. Op die manier wordt er niet enkel aangeleerd om "juiste" code te schrijven maar is er ook aandacht voor "nette" code. Als leerkracht heb je de mogelijkheid om leerlingen individueel op te volgen en statistieken te bekijken.
eTeacher kent al een jarenlange geschiedenis als platform voor het aanleren van programmeertalen aan universiteitsstudenten; nu is het helemaal aangepast aan een middelbareschoolomgeving. Tijdens een succesvol pilootproject in 2021-2022 is eTeacher grondig geëvalueerd door onze (25+) pilootscholen. Vanaf 2022-2023 is de eTeacher-cursus te bestellen voor iedereen en de jaren erna gaan we ook aan de slag met informaticawetenschappen in de 3e graad.
In deze sessie maak je kennis met het eTeacher-platform, krijg je een voorsmaakje van het cursusmateriaal voor de tweede graad en gaan we in op de ervaringen van de pilootscholen. Voor meer info kan je ook steeds terecht op eTeacher.be.
Prof. Tom Schrijvers (KU Leuven Departement Computerwetenschappen), Birthe van den Berg (KU Leuven Departement Computerwetenschappen, doctoraatsstudent) - Hoe werkt taaltechnologie? Een concreet voorbeeld a.d.h.v. interactieve Python notebooks [STEM, 2de-3de graad]
Kunstmatige intelligentie is een interdisciplinair domein. Het project ‘Chatbot’ zet dit in de verf.
Waar taal en technologie samenkomen, ontstaat het domein van Natural Language Processing (NLP). Met technieken uit machine learning kunnen we computers op een intelligente manier laten werken met taal. Bekende NLP-toepassingen van machine learning zijn bijvoorbeeld vertaalprogramma's, spraakbesturingssystemen of virtuele assistenten, zoals Siri en chatrobots.
In de workshop ga je aan de slag met Python notebooks die ontworpen zijn voor in de klas. In deze interactieve, online documenten, zetten je leerlingen hun eerste stappen in de wereld van het programmeren met Python, vanuit een maatschappelijk relevante context. Je ontdekt hoe een computer nagaat of een online klantenreview een positief, negatief of neutraal sentiment heeft. Je kan alvast een kijkje nemen op AI op school/chatbot waar je alle reeds ontwikkeld lesmateriaal terugvindt.
Natacha Gesquière (UGent, STEM-coach) - Do's en dont's voor beginnende programmeurs - en hoe die tot de verbeelding spreken [3de graad]
Ken je ze nog? De beginnersfouten van de programmeur? Wie elk jaar een nieuwe groep leerlingen in de wondere wereld van Python, Java, Alice of JavaScript inwijdt, krijgt elke keer een opfrissing.
Hoe krijgen we de leerlingen zo gezwind mogelijk door deze nieuwe leerstof geloodst? En hoe maken we van de valkuilen net kapstokken om het verhaal van input-tot-output aan op te hangen?
We snuisteren door beginnerscode inclusief fouten, en gaan samen op zoek.
Leen Brouns (UGent, Onderwijsbegeleider) - Oefeningen op websites en databanken in Dodona [2de-3de graad, Hoger onderwijs]
De team aan de UGent ontwikkelde Dodona, een gratis online platform om te leren programmeren met automatische feedback. Sinds kort is het platform verder uitgebreid met ondersteuning voor SQL-, HTML- en CSS-oefeningen.
Aan de hand van enkele voorbeeldoefeningen wordt er getoond welke soort HTML/CSS (websites) en SQL (databanken) oefeningen er mogelijk zijn. Daarnaast worden de eigenschappen van een goede programmeeroefening besproken.
Na een introductie, kan elke leerkracht enkele Dodona HTML-, CSS- en SQL- programmeeroefeningen voorzien van automatische feedback uittesten/maken. Brecht Willems (UGent, Onderwijsbegeleider) - Evaluatie van code: do' en don'ts [1ste graad]
Code is complex. Om code te kunnen schrijven heb je heel wat verschillende vaardigheden nodig. Wanneer we de code van leerlingen evalueren, willen we graag een zo helder mogelijk beeld krijgen van de vaardigheden die de leerlingen wel of niet beheersen. In deze sessie krijgen jullie inzicht in welke vaardigheden je kan beoordelen op basis van de code die leerlingen schrijven.
Tom Neutens (UGent, Onderzoeker) - Synergy tussen STEM en Computationeel Denken. 1 plus 1 is meer dan 2 [STEM, 1ste-2de-3de graad]
In deze sessie worden kort de huidige theoretische inzichten omtrent STEM en computationeel denken gekaderd en handvaten aangereikt om toepassingen van computationeel denken in STEM projecten te herkennen en/of te implementeren. Breng dus je eigen STEM-project mee of selecteer een iSTEM uitdaging (istem.be) om tijdens de sessie mee aan de slag te gaan. Op zoek naar praktische tools? Als Scientix ambassadeurs zetten we enkele tools in de verf en helpen je graag verder op weg.
Seppe Hermans (UAntwerpen, Doctoraatsstudent) - Dodona TeachMeet
Team Dodona komt naar je toe! Niet met een klassieke voordracht of workshop, maar met een TeachMeet tijdens de lunchbreak.
Alleen al tijdens schooljaar 2021-2022 leerden bijna 10.000 leerlingen uit het secundair onderwijs in Vlaanderen programmeren met Dodona. Ben je zelf als leerkracht al aan de slag gegaan met Dodona? Heb je plannen om er volgend schooljaar misschien mee te beginnen werken? Kom naar de TeachMeet en laat je inspireren door ervaringen van collega’s of inspireer anderen door je ervaringen te delen. Doe voorstellen voor nieuwe features aan team Dodona of zoek mogelijke partners om samen projecten en leermateriaal uit te werken. Je bent volledig vrij om het woord te nemen en een presentatievorm te kiezen, maar je kan ook gewoon komen luisteren terwijl je je lunch naar binnen aan het werken bent.
De TeachMeet is informeel, sociaal en fun — maar het is ook een klein beetje georganiseerd. Het programma wordt à la minute vastgelegd zoals bij een vrij podium. Je spontaan deelnemen door on the spot aan te geven dat je iets te melden hebt of door je te roeren in een opborrelend debat. Maar je mag op voorhand met ons al eens afstemmen over je plannen. Daarvoor volstaat een mailtje naar dodona@ugent.be.
Prof. Dr. Peter Dawyndt (UGent, Faculteit wetenschappen)
Tweede congres voor leraren informatica en STEM
